وجود خون در ادرار از جمله علائم نگران کننده است که بسیاری از بیماران در صدد یافتن دلیل آن هستند. همین ابتدا باید خدمتتون عرض کنم که از ظاهر و علائم نمیشود دلیل اصلی خون در ادرار یا همان هماچوری را یافت. در نتیجه پس از مشاهده خیلی سریع باید به پزشک متخصص مراجعه نمایید تا وی تشخیص داده و درمان را شروع کند. این مقاله حاوی دلایل احتمالی خون در ادرار هست که برای آشنایی شما جمع آوری شده است. در ادامه با ما همراه باشید.
هرگونه التهاب و تورم چه با منشا ویروسی و چه با منشا باکتری می تواند باعث خونریزی در ادرار شود و نکته مهم این است که وقتی خونریزی ادراری به علت التهاب و تورم مجرا و مثانه و کلیه باشد علائم دیگر از قبیل سوزش شدید ادرار، درد، تکرر ادرار و گهگاهی تب نیز به همراه دفع خون دیده می شود.
وقتی فرد آزمایش ادرار می دهد علاوه بر سلول های خونی سلولهای التهابی و باکتری نیز در ادرار وجود دارد این بیماری با مصرف آنتی بیوتیک و مصرف مایعات فراوان سریعاً بهبودی پیدا می کند. از نمونه عفونت ویروسی که باعث التهاب شدید و خونریزی شدید از مثانه می شود می توان به آدنوویروس اشاره کرد که فرد ناگهانی دچار خونریزی شدید از مثانه می شود و علیرغم خونریزی شدید بیماری خودبخود کنترل می گردد.
یکی از شایعترین علت خونریزی ادراری، سرطان های دستگاه ادراری مخصوصاً سرطان مثانه است ولی در سرطان لوله حالب و کلیه ها نیز خون در ادرار دیده می شود. شایعترین منشأ خون در ادرار در زمینه سرطان مثانه می باشد. کسانی که سیگار، قلیان و انواع دودها را استفاده می کنند، چندین برابر سرطان مثانه در آنها بالاست.
هر فرد سیگاری و آشنا با دخانیات که با خونریزی ادراری مراجعه می کند، باید حتماً از نظر سرطان مثانه بررسی شود. سابقه شیمی درمانی مخصوصاً با سیکلوفسفامید و رادیوتراپی لگن نیز از عوامل مستعد کننده سرطان مثانه و خونریزی می باشند. وجود سوند مثانه دراز مدت و عفونت های مزمن تحریک کننده و سنگ مثانه درمان نشده می توانند از علل ایجاد کننده سرطان مثانه و خونریزی باشند.
گاهی مواقع، مواد معدنی موجود در ادرار غلیظ شده و باعث تشکیل کریستال در دیواره مثانه و کلیهها می شود. در طول زمان این کریستالها تبدیل به سنگ های کوچک و سخت می شوند.
این سنگ ها اغلب بدون درد هستند. به همین دلیل در اغلب مواقع فرد متوجه حضور آنها نمی شود، مگر زمانی که باعث انسداد شوند و یا از طریق ادرار دفع شوند.
در این صورت، معمولا علائم اختصاصی در فرد بروز میکند. سنگهای کلیوی و سنگهای مثانه می توانند باعث هماچوری میکروسکوپی شوند.
ناهنجاری های انعقاد خون که معمولا وراثتی هستند می توانند سبب پدیدار شدن خون در ادرار شوند و معمولا بدون درد می باشند. تنها تعداد کمی از بیماران به پدیدار شدن خون در ادرار در اثر اختلالات انعقادی مبتلا می شوند اما از آنجایی که ممکن است این خونریزی در جایی دیگری رخ داده و معمولا با درمان قابل پیشگیری میباشد، شناسایی این بیماران اهمیت دارد. بیمارانی که دارو های رقیق کننده خون مانند وارفارین مصرف می کنند نیز می توانند به هماچوری مبتلا شوند. این نشانه ای جهت بازبینی فوری میزان دوز داروی مصرفی می باشد.
کم خونی داسی شکل وضعیتی است که سبب به وجود آمدن یک نقص در هموگلوبین موجود در گلبول های قرمز خون می شود. این عارضه می تواند سبب ایجاد هر دو نوع هماچوری قابل رویت و میکروسکوپی شود و طیفی از علائمی دیگر مانند خستگی، آنمی یا کم خونی، درد شدید، تورم انگشت ها، عفونت های معمول باکتریایی، آسیب های ریوی، آسیب های قلبی و زخم های پا را ایجاد کند.
آسان ترین راه مطمئن شدن از اینکه وضعیت حال حاضر فرد ناشی از کم خونی داسی می باشد یا خیر، بررسی سابقه خانوادگی می باشد. این بیماری ژنتیکی بوده و همانطور که گفته شد فرد باید وضعیتی مشابه را در سابقه خانوادگی خود جستجو کند.
داروهای ضدسرطان، سیکلوفسفامید و پنیسیلین، از جمله داروهایی هستد که ممکن است باعث ایجاد خون در ادرار شوند. خونریزی قابل مشاهده در ادرار، زمانی اتفاق میافتد که داروهای ضدانعقاد مثلا آسپرین یا داروهای رقیقکننده خون هپارین مصرف کنید.
غده پروستات دقیقا زیر مثانه قرار گرفته است و بخش فوقانی میزراه را احاطه کرده است. بنابراین معمولا با رسیدن به میانسالی بزرگ میشود.
پروستات بزرگ شده با وارد کردن فشار بر میزراه باعث انسداد نسبی جریان ادرار می شود. علائم و نشانه های بزرگی پروستات شامل مشکل در دفع ادرار، تکرر ادرار، فوریت در دفع ادرار و هماچوری گروس یا میکروسکوپی هستند. البته عفونت پروستات (پروستاتیت) نیز می تواند با علائم مشابهی همراه باشد.
هماچوری میکروسکوپی یکی از علائم شایع گلومرولونفریت میباشد که در آن سیستم پالایش کننده کلیهها دچار التهاب میشود. گلومرولونفریت میتواند جزیی از یک بیماری سیستمیک نظیر دیابت باشد و یا به صورت مجزا رخ دهد. عفونت های ویروسی یا استرپتوکوکی، بیماری های درگیر کننده عروق خونی و مشکلات ایمنی نظیر نفروپاتی IgA، که مویرگ های کوچک پالاینده خون در کلیه ها را درگیر می کنند، می توانند باعث ایجاد گلومرولونفریت شوند.
خون در ادرار بر اثر ورزشهای سنگین بهندرت اتفاق میافتد و علت آن مشخص نیست. ممکن است بر اثر ضربه به مثانه، کمبود آب بدن یا شکستن گلبولهای قرمز خون بر اثر انجام ورزش های هوازی باشد.
دوندگان، معمولا بیشتر از سایر ورزشکاران دچار این مشکل میشوند. البته هر کسی ممکن است بعد از فعالیت شدید ورزشی، خون در ادرار مشاهده کند.
البته اگر بعد از انجام ورزش سنگین دچار خونریزی در ادرار شدید، آن را نادیده نگیرید و به تمرینات ورزشی ربط ندهید. حتما به پزشک مراجعه کنید.
سندرم آلپورت مانند عامل پیشتر گفته شده یک اختلال ژنتیکی است. بنابراین آسان ترین راه جهت مطمئن شدن از دخیل بودن یا نبودن این بیماری در وضعیت فرد، بررسی سابقه خانوادگی او می باشد.
اگر فرد مبتلا به سندرم آلپورت باشد، این اختلال بر روی غشاهای تصفیه کننده در گلومرول های کلیه های او تاثیر خواهد گذاشت. علاوه بر وجود خون در ادرار فرد ممکن است علائم دیگری از جمله: رنگ غیر عادی ادرار، تورم قسمت مچ به پایین پا، مچ پا و کل پا را تجربه کند.
همچنین فرد ممکن است به اختلال یا از دست دادن بینایی، درد پهلو، از دست دادن شنوایی و تورم نواحی اطراف چشم ها مبتلا شود. به طور کلی، این وضعیت نسبتا آسان شناسایی می شود.
به احتمال زیاد چیزی که موجب قرمز شدن ادرار می شود، خون نیست. برخی از مواد غذایی می توانند موجب قرمز شدن خون شوند. اگر آب زیادی از دست داده باشید، از آنجایی که به مقدار کافی آب در بدن شما جهت رقیق کردن ادرار وجود ندارد، رنگ ادرار بسیار تیره می گردد.
همچنین، اگر قرص ویتامینه ای مصرف کنید که به درستی برای شما تجویز نشده باشد و بدن به آن نیازی نداشته باشد، بدن به آسانی اجازه می دهد تا آن مستقیما از بدن خارج شود. در این مورد، رنگ ادرار زرد درخشان به نظر می رسد.
در صورتی که فرد موادی مشخص را مصرف کند، ادرار او می تواند قرمز به نظر رسد. برای مثال چغندر قند، توت سیاه و ریواس همگی می توانند سبب قرمز به نظر رسیدن ادرار شوند و فرد را برای لحظه ای نگران کنند. اما آنها علت خون در ادرار نیستند.
هموفیلی یک بیماری است که در آن، بدن دچار کمبود عوامل انعقادی می شود، عواملی که به طور معمول در خون وجود دارند. در بیماران هموفیلی اگر بخشی از بدن زخم شود، از آنجایی که خون منعقد نشده و لخته تشکیل نمی دهد، خونریزی به سختی متوقف می شود.
در این حین، از آنجایی که خون آسان تر قادر به گذر از دیواره عروق به سمت بافت های اطراف می باشد، این بیماری می تواند سبب خونریزی در قسمت هایی غیر منتظره از بدن شده و علت خون در ادرار باشد.
در خونریزی شدید دوران قاعدگی، اگر خونی از قبل باقی بماند و یا ادرار کردن و خونریزی با هم اتفاق افتند، خون می تواند در ادرار پدیدار گردد. اگر فردی دارای شرایطی است که طبیعت چرخه قاعدگی او را تحت تاثیر قرار می دهد، احتمال خونریزی شدید در این فرد بیشتر می شود.
برای مثال: کسانی که به منوراژی (خونریزی های شدید و طولانی قاعدگی) مبتلا هستند می توانند خونریزی شدید و طولانی مدتی را تجربه کنند که ممکن است به عوارض متعددی نیز ختم شود. پس قاعدگی نیز می تواند علت خون در ادرار باشد.
در سرطان های دستگاه ادراری یکی از علائم شایع وجود خون در ادرار به صورت میکروسکوپیک و یا دفع لخته خون در ادرار زنان می باشد. گاه این تنها علامت بدخیمی است و فرد از دیگر جهات کاملاً سلامت می باشد.
در مواقع بسیاری بیمارانی را می بینیم که علیرغم خون در ادرار در بررسی های انجام شده هیچ کدام از عوامل ذکر شده را پیدا نمی کنیم. به این نوع خونریزی اسانسیل یا خونریزی بدون علت خاص ذکر می شود که به بیمار توصیه می کنیم که نگران خونریزی نباشد و با مصرف مایعات زیاد و دوری از انجام فعالیت های سنگین ورزشی به زندگی سالم خود ادامه دهد.