جراحی درمان اصلی برای بیشتر کسانی است که به سرطان کلیه مبتلا هستند و گاهاً جراحی تنها راه حل درمان سرطان کلیه است. با توجه به نوع سرطان و محل سرطان کلیه و سایر عوامل ممکن است انواع مختلفی از جراحی برای بیماران مبتلا به سرطان کلیه انجام شود از جمله: نفرکتومی رادیکال (حذف یک کلیه به همراه غده آدرنال و غدد لنفاوی اطراف آن) و یا برداشتن کامل یک کلیه (نفرکتومی ساده). گاهی اوقات غدد فوق کلیوی و بافت چربی اطراف کلیه نیز برداشته می‌شود. در مواقع خاص ممکن است گره‌های لنفاوی مجاور نیز برداشته شود.
در بعضی از افراد ممکن است سرطان کلیه به اندامهای دیگر گسترش پیدا کند که در این حالت از جراحی خارج کردن تومور کلیه استفاده می‌کنیم. برداشتن کلیه می‌تواند علائمی مانند درد و خونریزی را کاهش دهد. در ادامه بیشتر با روش جراحی برای درمان سرطان کلیه آشنا می شویم.ق
نفرکتومی رادیکال چیست؟
در طی جراحی نفرکتومی رادیکال علاوه بر کلیه غدد فوق کلیوی متصل شده، غدد لنفاوی اطراف و بافت چربی اطراف کلیه نیز برداشته می‌شود. اکثر افرادی که یکی از کلیه‌های آنها برداشته شده است میوانند بدون مشکل به زندگی خود ادامه دهند.
جراح می‌تواند در مکان‌های مختلف برش ایجاد کند شایع‌ترین آنها قسمت میانی شکم، زیر دنده‌ها در سمتی که سرطان کلیه وجود دارد یا در پشت کلیه است. در انواع مختلف سرطان می‌توان از روش‌های مختلف استفاده کرد اگرچه برداشتن غده فوق کلیوی بخشی از نفرکتومی رادیکال است اما در برخی موارد که سرطان کلیه در قسمت پایین کلیه است و از غده فوق کلیه فاصله دارد،با توجه به نظر جراح می‌شود از برداشتن آن صرف نظر کرد.
اگر تومور رشد کرده باشد و از طریق ورید کلیه به ورید اجوف تحتانی که به قلب تخلیه می‌شود رسیده باشد، ممکن است در حین برداشتن تومور قلب برای مدت کوتاهی متوقف شود که لازم است از دستگاه قلبی استفاده شود تا خون را در گردش نگه دارد. برای بای پس قلبی نیاز است یک جراح قلب در حین عمل حضور داشته باشد.
جراحی برای درمان سرطان کلیه
نفرکتومی لاپاراسکوپی و نفرکتومی لاپاراسکوپی با کمک رباتیک
در این روش به جای ایجاد یک برش و بزرگ، می‌توان جراحی را از طریق چندین برش کوچک انجام داد. در صورتی که بیمار به نفرکتومی رادیکال نیاز داشته باشد، بسیاری از پزشکان و بیماران ترجیح می‌دهند در صورت امکان از این روش استفاده کنند.
نفرکتومی لاپاراسکوپی چیست؟
در این روش از ابزارهای خاصی استفاده می‌شود تا از طریق برش‌ها وارد شوند که طول هر یک از آنها تقریباً ۱.۲۷ سانتی متر (۱.۲ اینچ) است تا با آنها کلیه برداشته شود. یکی از این ابزارها لاپاراسکوپ است که یک لوله طولانی است که انتهای آن یک دوربین فیلمبرداری کوچک وجود دارد که به جراح اجازه می‌دهد داخل شکم را ببیند. معمولاً در این روش یکی از برش‌ها از بقیه بزرگتر است. (البته این برش نسبت به برشی که در روش نفرکتومی رادیکال ایجاد می‌شود سایز کوچک‌تری دارد).
نفرکتومی لاپاراسکوپی با کمک رباتیک
در این روش از یک ربات هوشمند برای انجام عمل جراحی لاپاراسکوپی از راه دور استفاده می‌شود. جراح به وسیله یک مانیتور ربات را از راه دور کنترل می‌کند تا جراحی انجام شود. جراحان معتقدند استفاده از ربات برای انجام این نوع عمل راحت‌تر و دقیق‌تر است اما چیزی که در انجام هر دو نوع عمل جراحی لاپاراسکوپی اهمیت دارد، تجربه و مهارت جراح است که میزان موفقیت عمل به آن بستگی دارد زیرا نفرکتومی لاپاراسکوپی با کمک ربات مهارتی دشوار است. اگر شما قصد انجام این نوع عمل جراحی را دارید حتماً به یک جراح با تجربه مراجعه کنید.
اگر پزشک جراح شما با تجربه باشد این روش به اندازه نفرکتومی رادیکال موفقیت آمیز است و معمولاً در این روش مدت زمان بستری در بیمارستان کوتاه‌تر می‌شود، روند بهبودی سریع‌تر اتفاق می افتد و دردهای پس از جراحی کاهش می‌یابد. این نوع جراحی برای تومورهای بزرگتر از ۷ سانتی متر و یا تومورهایی که به ورید کیلوی رشد کرده‌اند و یا به غدد لنفاوی اطراف کلیه گترش یافته‌اند مناسب نیست.
نفرکتومی پارشیال یا نفرکتومی جزئی
در جراحی نفرکتومی پارشیال جراح فقط بخشی از کلیه که سرطانی شده است را برمی دارد و بقیه قسمت‌های کلیه دچار تغییر نمی‌شود. در این روش همانند نفرکتومی رادیکال جراح می‌تواند در چندین مکان برش‌هایی ایجاد کند و جای برش‌ها به عواملی مانند محل قرارگیری تومور بستگی دارد.
نفرکتومی پارشیال اکنون درمان ترجیحی بسیاری از افرادی است که در مراحل اولیه سرطان کلیه قرار دارند. نفرکتومی پارشیال اغلب برای از بین بردن تومورهای کوچک منفرد در سایز کمتر از ۴ سانتی متر (۱ اینچ) انجام می‌شود. همچنین می‌تواند برای برداشتن تومورهای بزرگتر نیز استفاده شود. مطالعات نشان داده است که نتایج طولانی مدت این روش تقریباً مشابه با برداشتن کل کلیه است.
مزیت آشکار این روش نسبت به برداشتن کلیه این است که بیمار عملکرد کلیه خود را را حفظ می‌کند. اگر تومور در وسط کلیه باشد یا سایز آن بزرگ باشد و یا بیشتر از یک تومور در کلیه وجود داشته باشد و در شرایطی که سرطانی باشد ممکن است به غدد لنفاوی یا اندامهای دور گسترش یابد که به دلیل دشوار بودن این نوع جراحی فقط جراح باتجربه قادر است این عمل را با موفقیت انجام دهد.
نفرکتومی پارشیال لاپاراسکوپی و نفرکتومی پارشیال لاپاراسکوپی با کمک رباتیک
اکنون بسیاری از پزشکان نفرکتومی پارشیال را به روش لاپاراسکوپی یا با استفاده از ربات انجام می‌دهند. همانطور که در بالا گفته شد، در این عمل هم مانند روش قبلی تجربه پزشکی که قرار است جراحی را انجام دهد در میزان موفقیت عمل بسیار تاثیرگذار است.
جراحی برای درمان سرطان کلیه
لنفادنکتومی منطقه‌ای
در این روش غدد لنفاوی مجاور را برای تشخیص سرطانی بودن برمی‌دارند. بعضی از پزشکان هنگام انجام نفرکتومی رادیکال این کار را انجام می‌دهند. اگر تومور در معرض خطر گسترش باشد ممکن است غدد لنفاوی بیشتری برداشته شود.
اکثر پزشکان معتقدند اگر گره‌های لنفاوی در آزمایشات تصویربرداری رشد کرده باشند و بزرگتر از ابعاد طبیعی به نظر برسند یا غیر طبیعی باشند، باید برداشته شوند. بعضی از پزشکان همچنین این گره‌های لنفاوی را برای جلوگیری از پیشرفت سرطان کلیه از بین می‌برند و یا برای بررسی میزان سرطان آنها را بررسی می‌کنند.
بهتر است شما قبل از جراحی درباره جزئیات عمل با پزشک خود صحبت کنید و از او بپرسید آیا قصد برداشتن غدد لنفاوی نزدیک کلیه را دارد یا خیر.
برداشتن غده فوق کلیه (آدرنالکتومی)
به صورت طبیعی در جراحی نفرکتومی رادیکال غده فوق کلیوی برداشته می‌شود، اما اگر سرطان کلیه در قسمت تحتانی کلیه باشد و از غده فوق کلیه فاصله داشته باشد و آزمایشهای تصویربرداری نشان دهد که غده فوق کلیه سرطانی نشده است ممکن است نیازی به برداشتن آن نباشد که درباره آن پزشک تصمیم می‌گیرد و باید قبل از عمل جراحی با پزشک در مورد آن صحبت شود.
از بین بردن متاستاز ها
از هر سه نفر که مبتلا به سرطان کلیه هستند یک نفر ممکن است سرطان به قسمت‌های دیگر بدنش گسترش یافته باشد ریه‌ها غدد لنفاوی استخوان‌ها و کبد شایع‌ترین مکان‌های انتشار هستند. برای برخی از افراد هنوز هم ممکن است جراحی مفید باشد.
تلاش برای درمان با عمل جراحی
در موارد نادری که فقط یک متاستاز وجود داشته باشد و یا چند متاستاز باشند که بدون ایجاد عوارض جانبی جدی به راحتی از بین بروند ممکن است جراحی در برخی از افراد باعث بهبودی بشود. در صورت بازگشت سرطان جراحی متاستاز ممکن است همزمان و یا بعد از نفرکتومی رادیکال انجام شود.
جراحی برای درمان سرطان کلیه
جراحی تسکینی
هنگامی که سایر درمانها اثربخش نباشند برداشتن متاستاز ها با جراحی می‌تواند درد و سایر علائم را تسکین دهد. اگرچه این روش زندگی افراد را طولانی‌تر نمی‌کند.
عوارض جانبی و خطرات جراحی
عوارض کوتاه مدت عمل‌های جراحی شامل: واکنش به بیهوشی، خونریزی کنترل شده (تا حدی که ممکن است بیمار نیاز به تزریق خون داشته باشد )، لخته شدن خون و عفونت‌ها می‌باشد. اکثر افراد پس از جراحی احساس درد دارند که می‌توان با داروهای ضد درد و مسکن‌ها به آنها کمک کرد.
سایر خطرهای احتمالی جراحی عبارتند از:
آسیب به اندامهای داخلی و رگ‌های خونی مانند: طحال، پانکراس، آئورت، ونا کاوا، روده بزرگ و کوچک در حین جراحی
پنوموتوراکس (ورود هوا در حفره قفسه سینه)
فتق برشی (بیرون زدگی اندامهای داخلی نزدیک به برش جراحی به دلیل مشکلات ترمیم زخم)
نشت ادرار به داخل شکم (بعد از نفرکتومی جزئی)
نارسایی کلیه (اگر آن قسمت از کلیه که باقی مانده نتواند به خوبی کار کند)
