نحوه تشخیص سرطان پروستات

۱۳۹۸-۰۴-۰۱

سرطان پروستات

قبل از بررسی نحوه تشخیص سرطان پروستات بهتر است نگاهی به خود سرطان پروستات داشته باشیم.

سرطان پروستات دومین سرطان شایع مردان و چهارمین علت مرگ ناشی از سرطان در مردان می باشد. علی رغم شیوع بالا این سرطان اگر زود تشخیص داده شود به طور کامل قابل درمان است. این سرطان رشد آهسته ای دارد و در مراحل اولیه محدود به غده پروستات بوده و علائم چندانی ایجاد نمی کند و به عبارتی در مراحل اولیه بدون علامت است.

تشخیص سرطان پروستات

علائمی برای تشخیص سرطان پروستات

سختی در ادرار کردن
خون در مایع منی
ناراحتی و درد لگنی
درد استخوان
اختلال لفوظ

علل بروز سرطان پروستات

علت اصلی ایجاد سرطان پروستات بروشنی مشخص نشده است، ولی یک سری عوامل خطر احتمالی در این مورد مطرح می باشد:

سن:

با افزایش سن احتمال بروز سرطان پروستات افزایش می یابد.

نژاد:

سرطان پروستات در مردان نژاد سیاه شیوع بیشتری دارد.

سابقه خانوادگی:

اگر سابقه سرطان پروستات در یکی از اعضا خانواده خود دارید یا حتی سابقه قوی سرطان سینه در افراد فامیل خود دارید (ناشی از وجود ژنهای BRCA1 و BRCA2) احتمال خطر سرطان پروستات در شما بیشتر است.

چاقی:

در افراد چاق احتمال بیماری پیشرفته‌تر، بیشتر و در نتیجه درمان مشکل تر است.

غربالگری و تشخیص سرطان پروستات

تشخیص سرطان پروستات از راه غربالگری در تمام مردان بالای ۵۰ سال توصیه می گردد. ولی برای مردانی که عوامل خطر سرطان پروستات را دارند در سن پایین‌تر و از ۴۰ سالگی توصیه می شود.

تست های لازم برای غربالگری: تشخیص سرطان پروستات

آزمایش PSA:

یک تست خونی برای تشخیص سرطان پروستات است که مقادیر بالاتر نرمال آن نیاز به پیگیری دارد. آزمایش خون PSA عمدتا برای تشخیص سرطان پروستات (غربالگری) در مردان بدون علائم استفاده می شود. این همچنین یکی از اولین آزمایشاتی است که در مردانی که علائمی دارند که ممکن است ناشی از سرطان پروستات باشد، انجام شده است.

آزمایش psa

PSA در خون در واحدهایی به نام نانوگرم در میلی لیتر (ng / mL) اندازه گیری می شود. با بالا رفتن سطح PSA احتمال ابتلا به سرطان پروستات افزایش می یابد، اما هیچ نقطه قطع مشخصی وجود ندارد که بتواند صد در صد تشخیص دهد آیا یک مرد سرطان پروستات دارد یا خیر. بسیاری از پزشکان هنگام تصمیم گیری در مورد اینکه آیا ممکن است مردی به آزمایش بیشتری نیاز داشته باشد، از نقطه قطع PSA 4 نانوگرم در میلی لیتر یا بالاتر استفاده می کنند، در حالی که دیگران ممکن است شروع آن در سطح پایین تری مانند ۲.۵ یا ۳ را توصیه کنند.

بیشتر مردان فاقد سرطان پروستات سطح PSA زیر ۴ نانوگرم در میلی لیتر خون دارند. هنوز هم سطح زیر ۴ تضمین نمی کند که یک مرد به سرطان مبتلا نیست.
در مردان با سطح PSA بین ۴ تا ۱۰ (که اغلب “محدوده مرزی” نامیده می شود) حدود ۱ از ۴ احتمال ابتلا به سرطان پروستات وجود دارد.
اگر PSA بیش از ۱۰ باشد، احتمال ابتلا به سرطان پروستات بیش از ۵۰ درصد است.

همچنین تست PSA در مردانی که سرطان پروستات از قبل در بدنشان تشخیص داده شده است می تواند مفید باشد.

در مردانی که تازه به سرطان پروستات مبتلا شده اند ، می توان از سطح PSA همراه با نتایج معاینه فیزیکی و درجه تومور برای تصمیم گیری در مورد نیاز به آزمایش های دیگر (مانند سی تی اسکن یا اسکن استخوان) استفاده کرد.
از سطح PSA برای تعیین مرحله سرطان استفاده می شود. این می تواند گزینه های درمانی شما را تحت تأثیر قرار دهد، زیرا در صورت گسترش سرطان به سایر قسمت های بدن، برخی از روش های درمانی (مانند جراحی و پرتودرمانی) مفید نخواهند بود.
آزمایش های PSA در تشخیص سرطان پروستات، اغلب قسمت مهمی در تعیین میزان کارایی درمان و همچنین مراقبت از عود احتمالی سرطان پس از درمان است.

معاینه انگشتی از طریق مقعد: تشخیص سرطان پروستات

در این طریقه تشخیص سرطان پروستات هرگونه تغییر در اندازه ، قوام و شکل پروستات و هم چنین وجود سفتی در آن بررسی می شود. ترکیب معاینه و PSA منجر به تشخیص سرطان پروستات در مراحل اولیه آن می شود.

در صورت غیر طبیعی بودن آزمایش PSA و یا معاینه پروستات باید نمونه برداری از طریق رکتوم (مقعد) با هدایت سونوگرافی و توسط فوق تخصص اوروانکولوژیست به عمل آید.

درصورت مثبت بودن نمونه برداری از نظر سرطان پروستات جهت اقدامات بعدی و انتخاب درمان مناسب با یک جراح فوق تخصص سرطان های ادراری (اوروانکولوژیست) مشورت نمایید.

معاینه انگشتی از طریق مقعد

نمونه برداری از پروستات: تشخیص سرطان پروستات

اگر نتایج آزمایش خون PSA ، DRE یا سایر آزمایشات نشان دهد که شما ممکن است سرطان پروستات داشته باشید، به احتمال زیاد به نمونه برداری از پروستات نیاز خواهید داشت.

نمونه برداری از پروستات روشی برای تشخیص سرطان پروستات است که در آن نمونه های کوچکی از پروستات برداشته می شود و سپس با میکروسکوپ بررسی می شود. نمونه برداری از سوزن هسته ای اصلی ترین روش برای تشخیص سرطان پروستات است. این کار معمولاً توسط متخصص ارولوژی انجام می شود.

در طی نمونه برداری از پروستات، پزشک معمولاً با آزمایش تصویربرداری مانند سونوگرافی ترانس رکتال (TRUS) یا MRI یا «همجوشی» به پروستات نگاه می کند. پزشک به سرعت یک سوزن نازک و توخالی به پروستات وارد می کند. این کار یا از طریق دیواره راست روده (بیوپسی ترانس رکتال) و یا از طریق پوست بین کیسه بیضه و مقعد (biopsy transperineal) انجام می شود.. این کار چندین بار تکرار می شود. اغلب اوقات پزشک حدود ۱۲ نمونه هسته از قسمتهای مختلف پروستات می گیرد.

اگرچه این روش تشخیص سرطان پروستات، دردناک به نظر می رسد، اما هر نمونه برداری معمولاً فقط برخی از ناراحتی های مختصر را ایجاد می کند، زیرا این کار با یک دستگاه بیوپسی مخصوص انجام می شود. دستگاه در کسری از ثانیه سوزن را وارد و خارج می کند. بیشتر پزشکانی که بیوپسی می کنند، ابتدا با تزریق بی حسی موضعی در کنار پروستات، ناحیه را بی حس می کنند.

خود نمونه برداری حدود ۱۰ دقیقه طول می کشد و معمولاً در مطب پزشک انجام می شود. به شما احتمالاً آنتی بیوتیک تجویز می شود که قبل از بیوپسی و احتمالاً برای یک یا ۲ روز بعد از آن استفاده کنید تا خطر عفونت را کاهش دهد.

گرفتن نتایج نمونه برداری از پروستات:

نمونه های بیوپسی شما به آزمایشگاه ارسال می شود و در آنجا با میکروسکوپ بررسی می شود که آیا سلول های سرطانی دارند یا خیر. دریافت نتایج (به صورت گزارش آسیب شناسی) معمولاً حداقل ۱ تا ۳ روز طول می کشد، اما گاهی ممکن است بیشتر طول بکشد. نتایج تشخیص سرطان پروستات ممکن است به صورت زیر گزارش شود:

مثبت برای سرطان: سلول های سرطانی در نمونه های نمونه برداری مشاهده شد.

منفی برای سرطان: هیچ سلول سرطانی در نمونه های نمونه برداری مشاهده نشده است.

مشکوک: چیزی غیر عادی دیده شده است، اما ممکن است سرطان نباشد.