واریکوسل چیست؟

واریکوسل اتساع و پیچ خوردگی غیر طبیعی شبکه وریدی (سیاهرگی) بالای بیضه ها است.. شیوع آن زیر ۱۰ سال نادر است ولی در بالغین جوان ۱۵% و در مردان نابارور ۲۰ تا ۴۰% می باشد. ۹۰٪ موارد طرف چپ و در ۱۰% موارد دو طرفه است.

علت این پدیده طولانی تر بودن ورید تخلیه کننده خون بیضه چپ به ورید کلیوی و هم چنین زاویه عمودی تر آن نسبت به سمت راست می باشد.

واریکوسل شایع ترین علت قابل اصلاح ناباروری است. واریکوسل می تواند باعث کاهش رشد بیضه ها و در نهایت کوچک شدن بیضه گردد. همچنین با اثر بر اسپرم ها باعث کاهش حرکت و تعداد آنها و تغییر شکل ظاهری آنها خواهد شد واریکوسل به طور مستقیم اثری بر توانایی جنسی یا ایجاد انزال زود رس ندارد. 

علائم واریکوسل

• رگ های بزرگ شده و پیچ خورده در کیسه بیضه 
• ورم و برآمدگی های درون کیسه بیضه که البته دردناک نیستند
• درد در ناحیه کیسه بیضه که ممکن است با نشستن، پاشدن و سایر کشش های فیزیکی افزایش یافته و در روز شدید تر شود‌ و زمانی که به پشت دراز میکشد بهتر شود. بیشترین ابتلا در سن بین ۱۵ تا ۲۵ سالگی است. 

در چه مواردی واریکوسل نیاز به درمان دارد؟

در ابتدا با توجه به اینکه بسیاری از بیماران در زمانی که تشخیص واریکوسل برای آن ها گذاشته می شود نگران میشوند؛ باید خاطر نشان کنیم که واریکوسل یک بیماری خوش خیم است اما درمان دارویی ندارد و تنها روش درمان آن جراحی است. 

تصمیم گیری برای عمل بستگی به فاکتور های گوناگون مانند شدت واریکوسل و سن بیمار و وضعیت باروری( تاهل و داشتن و یا نداشتن فرزند) دارد. 

مراقبت قبل از عمل 

• پس از تصمیم گیری برای عمل انجام آزمایشات روتین خون و بررسی اسپرم موهای ناحیه عمل شب قبل یا صبح عمل تراشیده میشود و از ساعت ۱۲ شب قبل از عمل بیمار دیگر چیزی نمیخورد. عمل با بیهوشی عمومی یا بی حسی اسپاینال که بسته به شرایط بیمار و صلاحدید پزشک بیهوشی است، انجام میگیرد. 
• مدت زمان عمل بستگی به فاکتور های گوناگون دارد و متوسط ۳۰ تا ۴۰ دقیقه می باشد. 

مراقبت های پس از جراحی 

• بیمار همان روز یا فردا صبح مرخص می شود و حدود ۶ ساعت پس از عمل میتواند از مایعات استفاده کند. 
• تا ۲۴ ساعت اول پس از جراحی فعالیت محدود باشد و فقط در موارد ضروری از جای خود حرکت کنید تا دو هفته اول پس از عمل از انجام کار های سنگین خودداری گردد ولی پس از آن ورزش و فعالیت های سنگین که باعث عود واریکوسل نمی شود، بلامانع است. 

مراقبت در منزل 

• پانسمان را ۱ الی ۲ روز پس از عمل بردارید و اگر ترشحی ندارد نیاز به پانسمان ندارد. 
• در صورتی که محل زخم ترشحی نداشته باشد ۱ الی ۲ روز پس از عمل میتوان استحمام کرد. 
• ۲ الی ۳ روز پس از جراحی میتوان به فعالیت های عادی برگشت. 
• بنا به نظر پزشک بخیه ها پس از ۷ الی ۱۰ روز کشیده شود. 
• بهتر است نزدیکی از روز هفتم به بعد انجام شود. 
• بسته به نیاز مسکن و آنتی بیوتیک توسط پزشک تجویز می شود.
• در صورت بروز علایم زیر پس از عمل فورا به پزشک مراجعه کنید. (تب بالاتر از ۳۸، خونریزی یا ترشح زیاد از محل جراحی تورم شدید در ناحیه عمل یا بیضه ها)

عوارض واریکوسل

کوتاه مدت:

• درد یا عفونت زخم یا خونریزی یا خونمردگی اطراف ناحیه عمل می باشد. در برخی موارد ممکن است درد خفیفی برای مدتی باقی بماند یا بی حسی اطراف ناحیه عمل یا پوست کیسه بیضه ایجاد شود. 

عوارض بلند مدت:

• عود واریکوسل.
•  هیدروسل (جابه جا شدن مایع اطراف بیضه) 
• کوچک شدن بیضه کمتر از ۱ درصد

پیگیری 

حدود ۳ الی ۴ ماه پس از عمل اولین آزمایش بررسی اسپرم انجام می شود و پس از آن با همین فاصله تا یکسان یا تا زمان بارداری همسر آزمایش انجام میگردد. اگر زوج پس از درمان همچنان نابارور باشد توصیه به انجام روش های کمک باروری میشود.