خون در ادرار به دو صورت
١.میکروسکوپیک
٢.دیدن خون واضح در ادرار
رخ می دهد.
این مشکل به هر صورتیکه باشد باید بررسی کامل جهت تشخیص علت ان صورت گیرد.
وجود خون در ادرار یک علامت هشدار دهنده و جدی بوده و اگرچه در خیلی از موارد علل بی خطری دارد ولی در بعضی افراد ممکن است ناشی از وجود یک بیماری جدی باشد.
خونریزی آشکار(هماچوری گروس Gross Hematuria) همان تغییر رنگ ادرار به شکل قرمز،صورتی و یا رنگ قهوه ای تیره مثل نوشابه کولا(cola) میباشد.که میتواند همراه دفع لخته یا سایر علائم ادراری باشد. لازم بذکر است که وجود مقدار کمی خون برای ایجاد تغییر رنگ ادرار کافی بوده و این نگرانی که کل حجم دفعی از طریق ادرار خون باشد، جائی ندارد.
*علتهای مخلفی ممکن است موجب بروز خون در ادرار شوند که عبارتند از:
۱. عفونتهای کلیه و مثانه: معمولا همراه با سایر علائم ادراری مثل تکرر،فوریت در دفع، سوزش ادرار وتب میباشد.گاها در افراد مسن ممکن است تنها نشانه ی آن وجود خون میکروسکوپیک در ادرار باشد.
۲.سنگهای کلیه،حالب و مثانه: وجود سنگ در داخل کلیه اغلب بدون علامت بوده یا درد های مبهم پهلو ایجاد میکند،اما سنگهای حالب و مثانه پر سر و صدا بوده و با دردهای شدید،سوزش ادرار،تکرر ادراری و خون واضع در ادرار خود را نشان می دهد.
۳. سرطانهای مجاری و ادراری:
یکی از علل مهم و جدی خون در ادرار سرطان مثانه میباشد که معمولا به صورت خون واضح و بدون درد و یا خون میکروسکوپی در ادرار بارز میشود.سرطان پیشرفته کلیه و گاها پروستات نیز ممکن است موجب خونریزی در ادرار شوند.
۴. بزرگی خوش خیم پروستات (BPH)و پروستاتیت(التهاب پروستات) معمولا همراه با سایر علائم ادرار بوده و میتواند خونریزی واضح یا میکروسکوپی نیز در ادرار ایجاد کند.
۵. بیماری های گلومرولی کلیه :
گلومرولونفریت،واسکولیت که میتوانند بخشی از بیماری های مزمن مثل دیابت،فشارخون بیماری های خود ایمنی باشد.
۶. آسیب های کلیه و مجاری ادرار:اسیب ناشی از تصادفات،سقوط از ارتفاع و اسیب های ورزشی.
۷. فعالیتهای بدنی شدید مثل دویدن در مسافتهای طولانی
۸. داروها: مثل برخی داروهای شیمی درمانی(سیکلوفسفامید) و داروهای ضد انعقاد مثل وارفادین،پلاویکس و آسپرین به ویژه در صورت وجود بیماری زمینه ای ممکن است موجب خونریزی واضح در ادرار شوند.
ارزیابی تشخیص:
الف: شرح حال و معاینه توسط پزشک اورولوژیست
ب: آزمایشات ادرار شامل کامل و کشت ادرار و سیتولوژی ادرار ۳مرحله ای
ج: بررسی تصویربرداری شامل سونوگرافی،CTاسکن،MRI و یاIVP
د: سیتوسکوپی جهت رویت مثانه و مجرا با اندوسکوپ توسط پزشک اورولوژیست
درمان:
براساس علت کشف شده برای خونریزی ادرار درمانهای متفاوتی وجود دارد.درمان داروئی برای عفونت،سنگ یا بزرگی پروستات و یا سنگ شکنی برای سنگهای ادراری و یا درمان جراحی برای سرطانها توسط اوروانکولوژیست
و در خیلی از موارد ممکن است هیچگونه درمانی ضرورت نداشته باشد.
در پایان تاکید میگردد در صورت وجود خون به هرشکلی در ادرار برای رد کردن علل جدی مثل تومورها(هرچند ممکن است درصد کمی از علل را شامل شوند) بررسی کامل توسط اوروانکوژیست توصیه میگردد.